Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα και μόνο, και όπως όλα τα συναισθήματα, δεν είναι ούτε καλό, ούτε κακό, απλά υπάρχει. Ο φόβος είναι μια φυσιολογική αντίδραση σε μία πραγματική απειλή. Στον φόβο αντιδράμε ο καθένας με το δικό του τρόπο και υπάρχουν διάφορες φοβίες ανάλογα με την ηλικία του παιδιού.
Δεν πρέπει να κρίνουμε και ούτε να γελοιοποιούμε ή υποτιμάμε τους φόβους. Βρίσκουμε τρόπους να βοηθήσουμε τα παιδιά στην αντιμετώπιση τους με την ενασχόληση άλλων πραγμάτων ή με ένα παιχνίδι.
Με την σειρά παιχνιδιών Εξυπνούλης Συναισθηματική Μάθηση μεγαλώνουμε παιδιά με συναισθηματική νοημοσύνη καθώς επιτρέπουν στο παιδί να μάθει μέσα από το παιχνίδι ποια είναι τα συναισθήματα του, πώς να τα βιώσει και να τα εκφράσει.
Tι είναι φόβος και τι είναι φοβία;
Ο φόβος είναι μια φυσιολογική αντίδραση σε μία πραγματική απειλή. Στον φόβο αντιδράμε, είτε τρέχοντας να τον αποφύγουμε, είτε παλεύοντας μαζί του, είτε παγώνοντας, μη μπορώντας να αντιδράσουμε με κανέναν άλλο τρόπο. Είναι μια προστατευτική και προσαρμοστική συμπεριφορά που μας βοηθάει να αντιμετωπίσουμε την απειλή. Το χαρακτηριστικό της φοβίας από την άλλη μεριά, είναι ότι ο φόβος μοιάζει να είναι λίγο δυσανάλογος, και πιο επίμονος σε σχέση με το ερέθισμα που τον προκαλεί. Για παράδειγμα, φόβος είναι μια φυσική συστολή του παιδιού πριν μπει στο νερό, στην πισίνα, ειδικώς αν δεν ξέρει καλό κολύμπι, φοβία είναι να μη μπορεί να περάσει ούτε απέξω, και να τρέμει ακόμα και στο άκουσμα της λέξης “πισίνα” ή “νερό”. Συνήθως έχει τις ρίζες της σε κάποιο τραυματικό γεγονός.
Υπάρχουν συγκεκριμένα πράγματα που φοβούνται τα παιδιά ανά ηλικία;
Κάθε παιδί είναι διαφορετικό και μπορεί να φοβάται άλλα πράγματα, όμως τα περισσότερα παιδιά, μοιράζονται κοινούς φόβους: Τα βρέφη φοβούνται τους απότομους θορύβους και την πτώση, ενώ από έξι μηνών, φοβούνται τους ξένους. Από ενός έτους μπορεί να αποκτήσουν φόβο για τα ζώα, το “λύκο”, ή περίεργα μέρη του σπιτιού όπως η τουαλέτα. Από τριών αρχίζουν να φοβούνται το σκοτάδι και βέβαια τον αποχωρισμό, επειδή συνήθως είναι η ηλικία που πηγαίνουν σε κάποιο παιδικό σταθμό. Από πέντε χρόνων το παιδί έρχεται σε επαφή με την τρωτότητά του, ότι μπορεί να τραυματιστεί δηλαδή ή να πάθει κάτι κακό, οπότε φοβούνται τους σωματικούς τραυματισμούς, το αίμα, το θάνατο, τον πόλεμο. Στην ηλικία των 6-7 η φαντασία τους αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς, οπότε έχουν αρχίσει να έχουν φόβους για υπερφυσικά όντα που μπορεί να κρύβονται ακόμα και μέσα στη ντουλάπα, πράγμα που σημαίνει, ότι μπορεί να δυσκολεύονται να κοιμηθούν μόνα τους το βράδυ.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να αντιμετωπίσουν τους φόβους τους;
Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα και μόνο, και όπως όλα τα συναισθήματα, δεν είναι ούτε καλό, ούτε κακό, απλά υπάρχει. Δεν πρέπει λοιπόν να λέμε, έλα μη φοβάσαι, είσαι μεγάλο παιδί τώρα, πώς κάνεις έτσι, ούτε να γελοιοποιούμε και να υποτιμάμε τους φόβους τους. Βοηθάμε τα παιδιά να αποσπάσουν κάπως την προσοχή τους, να σκεφτούν κάτι ευχάριστο, να ασχοληθούν με κάτι άλλο. Αν ο φόβος επιμένει, μπορούμε να τους προτείνουμε αρχικά να τον ζωγραφίσουν και ύστερα τους ζητάμε να κυριαρχήσουν με κάποιον τρόπο πάνω σε αυτόν και να το ζωγραφίσουν.
Να “σκοτώσουν” το τέρας, δηλαδή, να νικήσουν τους εχθρούς, να κλείσουν σε ένα κλουβί τον λύκο, κτλ. Έτσι τους ξαναδίνουμε πίσω τη δύναμή τους και την αίσθηση ότι μπορούν να ελέγξουν την έκβαση του φόβου τους. Τα οδηγούμε δηλαδή να χρησιμοποιήσουν την ίδια τη δύναμη της φαντασίας τους, που τους τρομοκρατεί αρχικά, υπέρ τους, ώστε να υποστηρίξουν και να ενδυναμώσουν τον εαυτό τους.
Άρθρο της : Ειρήνης Γεωργίου, MSc. Ψυχοθεραπεύτρια Gestalt – @freeyourmindpsychotherapy
{field 3}
